एजेन्सी। अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेन र चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिनपिङबीच सोमबार भर्चुअल वार्ता हुँदैछ। दुई देशबीच कोडिभ-१९ को उत्पत्ति, व्यापार, मानव अधिकार र सैन्य गतिविधि लगायतका विषयमा मतान्तर रहेको अवस्था राष्ट्रपतिबीचको वार्ता महत्वपूर्ण हुने अपेक्षा गरिएको छ।
यस्तै, दुई देशबीच पछिल्लो समयमा आणविक हतियारको प्रतिस्पर्धा बढ्दै गरेको अवस्थामा चिनियाँ राष्ट्रपतिसँग सिधा सम्पर्क गर्नु उचित हुने अमेरिकी अधिकारीहरु बताउँछन्। सीसँगको सिधा सम्पर्कले विश्वका दुई ठूला आर्थिक देशबीच देखिएको समस्यालाई समाधान गर्न सक्ने अधिकारीहरु विश्वास गर्छन्।
यस्तै, चीनले पनि अमेरिकासँगको अनाश्वयक टकरावभन्दा ‘सकारात्मक प्रतिस्पर्धा’ गर्न चाहेको बताइन्छ। यता जलवायु परिवर्तन लगायतका विषयमा सहकार्य गर्दै कोरोना भाइरसलाई निर्मुल पार्न पनि अमेरिकासँगको सहकार्य महत्वपूर्ण हुने चिनियाँ अधिकारीहरु बताउँछन्।
बुधबार मात्रै स्कटल्याण्डको ग्लास्गोमा जारी जलवायु परिवर्तन सम्बन्धी कोप-२६ बैठकका क्रममा अमेरिका र चीनले जलवायु परिवर्तनमा सहकार्य गर्नेभन्दै एक संयुक्त वक्तव्य प्रकाशित गरेका थिए। संयुक्त वक्तव्य प्रकाशित गरेसँग दुई देशका राष्ट्रपतिबीच भर्चुअल वार्ता हुन सक्ने अपेक्षा गरिएको थियो।
‘हामी अमेरिका र चीनबीचको प्रतिस्पर्धालाई बक्सिङ खेल जस्तो नभएर गल्फ खेल जस्तो भएको मान्छौँ। गल्फ खेलमा प्रतिस्पर्धीभन्दा राम्रो गर्ने चाहना हुन्छ भने बक्सिङमा प्रतिस्पर्धीलाई पछार्ने मात्रै उद्देश्य लिइएको हुन्छ’, एक अमेरिकी अधिकारीले भने।
दुई देशका राष्ट्रपतिबीच हुने भेटवार्ताका विषयमा ह्वाइट हाउसले कुनै प्रतिक्रिया दिन अस्वीकार गरेको छ।
यस्तै अमेरिकी राष्ट्रपति बाइडेनले शुक्रबार एशिया प्यासिफिक आर्थिक सम्मेलनलाई भर्चुअल माध्यमबाट सम्बोधन गर्ने कार्यक्रम रहेको भने राष्ट्रपति कार्यालय ह्वाइट हाउसले जनाएको छ।
अर्कोतर्फ चिनियाँ राष्ट्रपति बाइडेनले भने सन् २०२२ मा चीनमा आयोजना हुने शीतकालीन ओलम्पिकमा सहभागी हुन अमेरिकी राष्ट्रपति बाइडेनलाई बोलाउने अनुमान गरिएको छ। चिनियाँ सञ्चार माध्यममा प्रकाशित समाचारलाई आधार मान्दै रोयर्टसले उक्त कुरा जनाएको हो।
यस्तो निमन्त्रणा आएको अवस्थामा बाइडेनलाई अप्ठ्यारो पर्ने विश्वास गरिएको छ। अमेरिकी राष्ट्रपति बाइडेनले चीनले मानव अधिकारको पालना नगरेको आरोप लगाउने गरेका छन्।
जापानको टोकियोमा आयोजना भएको ग्रिष्मकालीन ओलम्पिकमा सहभागी नभएका बाइडेन चीनबाट भ्रमणको निमन्त्रणा आउँदा के गर्छन् त्यो अहिले नै अनुमान गर्न नसकिने अमेरिकी अधिकारीहरु बताउँछन्। टोकियो अमेरिकाको एक प्रमुख साझेदार मुलुक हो भने बेइजिङ प्रमुख प्रतिस्पर्धी मुलुक हो।
यसअघि ९ सेप्टेम्बरमा अमेरिकी र चिनियाँ राष्ट्रपतिबीच करिब ९० मिनेट टेलिफोन वार्ता भएको थियो। उक्त वार्तामा आर्थिक मुद्दादेखि लिएर जलवायु परिवर्तन र कोभिडका विषयमा छलफल भएको थियो।
बाइडेनले सीसँग भौतिक रुपमा नै वार्ता गर्न चाहेको सञ्चार माध्यमले दाबी गरेका छन्। बेइजिङसँग ताइवान मुद्दादेखि अन्य मुद्दासँग गहन छलफल गर्न पनि बाइडेनले भौतिक रुपमा नै छलफल गर्न चाहेको बताइन्छ।
अमेरिकी अधिकारीहरुले बाइडेन र सीबीच जी-२० सम्मेलनका क्रममा इटालीको रोममा साइडलाइन वार्ताको प्रयास गरेका थिए। उक्त सम्मेलनमा चिनियाँ राष्ट्रपति सी भौतिक रुपमा उपस्थिति नहुँदा प्रयास सफल भएको थिएन। चीनमा कोभिड संक्रमण फैलिएसँग २१ महीना यता चिनियाँ राष्ट्रपति देश बाहिरको यात्रामा निस्किएका छैनन्।
